علم چیست؟

واژه علم یکی از واژگان متداول در زبان فارسی است که برداشت‌های زیادی از آن می‌شود امّا مطمئناً ما در مدرسه‌ی فیزیک به بررسی تمامی این تعاریف نخواهیم پرداخت.

اگر بخواهیم از نظر واژه شناسی به کلمه “علم” نگاهی بیاندازیم متوجه خواهیم شد که علم از جمله واژگان عربی است که به زبان فارسی منتقل شده است که می‌توان آن را مترادف کلمه “science” دانست که به معنای علوم طبیعی نیز می‌باشد.

دایره واژه علم در زبان فارسی می‌‎تواند شامل موارد زیادی مانند علوم انسانی، علوم اقتصادی، علوم روانشناختی و روانشناسی و مواردی از این دست باشد که هدف بررسی ما در این مقاله نیست.

بنابراین ما در این مقاله از وبلاگ مدرسه فیزیک قرار است به بررسی علوم طبیعی بپردازیم.

علم به چه معناست؟

همانطوری که گفتیم علم مترادف خوبی برای واژه “science” است که معمولاً آن را اینطور توصیف می‌کنند:

“علم تلاشی سختگیرانه و منظم است که دانش را در قالب توضیحات و پیش بینی های قابل آزمون درباره جهان می سازد و سازمان می دهد.” (منبع ویکی پدیا)

شاید بتوان به جرات جمله بالا را یکی از بهترین تعاریف تک خطی برای علم برشمرد.

دسته بندی علوم

علوم را می‌توان را به سه دسته کلی تقسیم‌بندی کرد:

1. علوم طبیعی
2. علوم صوری
3. علوم اجتماعی

علوم طبیعی

علوم طبیعی به مجموعه علومی گفته می‌شود که به بررسی جهان فیزیکی ما می‌پردازد، مانند: فیزیک ، شیمی ، زیست شناسی

علوم صوری

شاید واژه علوم صوری در زبان فارسی خیلی شناخته شده نباشد اما علوم صوری به علومی گفته می‌شود که براساس قوانین سیستم‌های رسمی کار می‌کنند مانند منطق،ریاضی، علوم رایانه، آمار و …

در واقع علوم صوری با مشاهدات و آزمایشات تجربی سر و کار ندارد.

علوم اجتماعی

علوم اجتماعی یکی دیگر از شاخه‌های مهم علم است که به بررسی رفتار انسان‌ها و اجتماعات معطوف است و در قالب رشته‌های تخصصی مانند جامعه شناسی، روانشناسی، اقتصاد و … بررسی می‌گردد.