دستگاه بین المللی یکاها (SI) + ویدیو

مقدمه

دستگاه بین‌المللی یکاها، که به اختصار SI نامیده می‌شود، سیستم استانداردی برای اندازه‌گیری مقادیر فیزیکی است که در تمام کشورها به‌طور جهانی پذیرفته شده است. این سیستم به‌منظور ایجاد یکپارچگی و استانداردسازی در اندازه‌گیری‌ها به کار می‌رود و شامل هفت یکای پایه می‌باشد.

تاریخچه

دستگاه SI در سال 1960 در کنفرانس عمومی وزنی و اندازه‌گیری (CGPM) در پاریس تأسیس شد. این سیستم به‌منظور جایگزینی دستگاه‌های مختلفی که در کشورهای مختلف استفاده می‌شد، طراحی شده است. هدف اصلی آن، تسهیل تجارت و علم از طریق استانداردسازی واحدها بود.

یکاهای پایه

دستگاه SI شامل هفت یکای پایه است که هر یک نمایانگر یک مقدار فیزیکی بنیادی می‌باشد:

1. متر (m): واحد طول که به‌طور دقیق به فاصله‌ای که نور در خلا در مدت 1/299,792,458 ثانیه طی می‌کند، تعریف شده است.
2. کیلوگرم (kg): واحد جرم که به‌عنوان جرم جسمی به نام “کیلوگرم بین‌المللی” تعریف می‌شود.
3. ثانیه (s): واحد زمان که به‌عنوان مدت 9,192,631,770 دوره تابش مربوط به انتقال بین دو سطح اتمی در اتم سزیم-133 تعریف می‌شود.
4. آمپر (A): واحد شدت جریان الکتریکی که به‌عنوان شدت جریان ثابت در دو رسانای موازی که در خلا قرار دارند و در فاصله یک متری از یکدیگر قرار گرفته‌اند، تعریف می‌شود.
5. کلوین (K): واحد دما که به‌عنوان یکصد و پنجاه و نهمین دما از دماهای ترمودینامیکی تعریف می‌شود.
6. مول (mol): واحد مقدار ماده که معادل مقدار ماده‌ای است که شامل تعداد 6.022 × 10²³ ذره (اتم، مولکول، یا یون) است.
7. شعاع (cd): واحد شدت نور که به‌عنوان شدت نور یک منبع نور تک رنگ در فرکانس 540 × 10¹² هرتز تعریف می‌شود.

یکاهای مشتق

علاوه بر یکاهای پایه، دستگاه SI شامل یکاهای مشتق نیز می‌باشد که از ترکیب یکاهای پایه به‌دست می‌آیند. به‌عنوان مثال:

• سرعت: متر بر ثانیه (m/s)
• شتاب: متر بر ثانیه به توان دو (m/s²)
• فشار: پاسکال (Pa)، که برابر با نیوتن بر متر مربع (N/m²) است.

اهمیت و کاربرد

استفاده از دستگاه SI در علوم مختلف، مهندسی، صنعت، و تجارت از اهمیت بالایی برخوردار است. این سیستم به محققان و متخصصان این امکان را می‌دهد تا داده‌ها را به‌راحتی با یکدیگر مقایسه کنند و از تداخل واحدها جلوگیری کنند. همچنین، استانداردسازی اندازه‌گیری‌ها به افزایش دقت و صحت داده‌ها کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

دستگاه بین‌المللی یکاها (SI) یک سیستم استاندارد و جامع برای اندازه‌گیری مقادیر فیزیکی است که به تسهیل ارتباطات علمی و تجاری در سطح جهانی کمک می‌کند. آگاهی از این سیستم و استفاده صحیح از آن برای همه‌ی محققان و متخصصان در حوزه‌های مختلف ضروری است. این سیستم نه تنها به دقت در اندازه‌گیری کمک می‌کند، بلکه به ارتقاء همکاری‌های بین‌المللی در علم و فناوری نیز می‌انجامد.

ویدیو زیر که توسط مدرسه فیزیک زیرنویس شده است تاریخچه‌ای از تکامل دستگاه بین المللی یکاها را توضیح می‌دهد.

منبع ویدیو: کانال یوتیوب Laboratoire national de métrologie et d’essais ویدیوی International System of Units